Attila İlhan

(1925 - 2005): Şair, yazar. İzmir-Menemen'de doğdu. Sinema sanatçısı Çolpan İlhan'ın ağabeyidir. İlk öğrenimi İzmir Karşıyaka İlkokulunda gördü. İzmir Atatürk Lisesinden komünistlik suçlamasıyla Şubat 1941'de tutuklanıp hapis yattı. Sonra okuluna Danıştay kararıyla döndü. Ancak okulu kabul etmeyince İstanbul Işık Lisesine girdi ve burayı bitirdi. Bir süre İ. Ü. Hukuk Fakültesine devam etti.

1949'da Paris'e gitti. 1950'de döndü ve Esat Adil Müstecaplıoğlu'nun yönettiği Türkiye Sosyalist Partisi'nin yayın organı Gerçek'te gazeteciliğe başladı. Yazıları takibata uğrayınca 1951'de tekrar Paris'e gitti ve bir yıl kaldı. Dönüşünde Ali Kaptanoğlu takma adıyla senaryolar yazdı. Reji asistanlığı yaptı. Garip şairlerini 'Bobstil ve alafranga” diyerek tenkit etti. 10612-1965 yılları arasını yine Paris'te geçirdi. 1963-1973 arasında İzmir'de Demokrat İzmir gazetesinin genel yayın müdürlüğünü ve başyazarlığını yaptı. Sonra Ankara'da Bilgi Yayınevinin danışmanlığında bulundu (1973 -1979). 1981'de İstanbul'a yerleşti. Yelken, Sanat Olayı ve Cönk dergilerini yönetti.

Yazılarında Nevin Yıldız, Ali Kaptanoğlu, Beteroğlu, Abbas Yolcu, Ömer Haybo imzalarını da kullanmıştır.

Attilâ İlhan, gerek şiirde, gerekse nesirde belirli bir çizgi tutturabilmiş edebiyatçılarımızdandır. Şiirlerinin teması yalnızlık, umutsuzluk, bunalım, ölüm ve aşktır. Romanlarının birçoğunu yakın tarihin gerçeklerinden yola çıkarak yazdı. Sosyal meseleleri inceleyen çalışmalarıyla da ayrı bir yer edindi.

Şiirleri: Duvar (1948), Sisler Bulvarı (1954), Yağmur Kaçağı (1955), Ben Sana Mecburum (1960), Belâ Çiçeği (1962), Yasak Sevişmek (1968), Tutuklunun Günlüğü (1973), Böyle Bir Sevmek (1977), Elde Var Hüzün (1982), Korkunun Krallığı (1987), Ayrılık Sevdaya Dahil (1993), Kimi Sevsem Sensin (2001). Romanları: Sokaktaki Adam (1954), Zenciler Birbirine Benzemez (1957), Kurtlar Sofrası (2 cilt, 1963-1964), Bıçağın Ucu (1973), Sırtlan Payı (1974), Yaraya Tuz Basmak (1978), Fena Halde Leman (1980), Dersaadet'te Sabah Ezanları (1981), Haco Hanım Vay (1984), O Karanlıkta Biz (1988), Yengecin Kıskacı (Uzun hikâye, 1999), Allahın Sürgünleri 'Reis Paşa” (2002). İnceleme-denemeleri: Hangi Sol? (1970), Hangi Batı? (1972), Faşizmin Ayak Sesleri (1975), Hani Seks? (1976), Gerçekçilik Savaşı (1980), Hangi Sağ? (1980), Hangi Atatürk? (1981), Batının Deli Gömleği (1981), İkinci Yeni Savaşı (1983), Yanlış Kadınlar Yanlış Erkekler (1985), Sağım Solum Sobe (1985), Ulusal Kültür Savaşı (1986), Sosyalizm Asıl Şimdi (1991), Aydınlar Savaşı (1991), Kadınlar Savaşı (1992), Hangi Edebiyat? (1993), Hangi Laiklik? (1995), Büyük Yolların Haydudu (Biyografi, 1997), Hangi Küreselleşme? (1997), Bir Sap Kırmızı Karanfil-Cumhuriyet Söyleşileri I (1998), Ufkun Arkasını Görebilmek (1999), Sultan Galiyev: Avrasya'da Dolaşan Hayalet (2000), Attilâ İlhan'a Edebiyat Dünyasından Mektuplar (2000), Gerçeklik Savaşı (2004). Gezi notları: Abbas Yolcu (1957). Televizyon filmi senaryoları: Sekiz Sütuna Manşet (1982), Kartallar Yüksek Uçar (1984), Yarın Artık Bugündür (1986), Yıldızlar Gece Büyür (1992), Tele-Flaş (1993).

Attilâ İlhan'la konuşmalar: Mavi Adam (Zeynep Aliye, 2001), Attilâ İlhan'la 1000 Saat (Prof. Dr. Erol Manisalı, 2001), Nâm-ı Diğer Kaptan ‘Attilâ İlhan'ı Dinledim (Selim İleri, 2002.). Röportajları: Attilâ İlhan: 'Açtırma Kutuyu!..”-Röportajlar-1 (1946-1983) (2004), Attilâ İlhan: 'Söyletme Kötüyü!..”-Röportajlar-2 (1983-1987) (Drl. Belgin Sarmaşık, 2005).

Attilâ İlhan'ın şiiri üzerine doktora çalışması: Yakup Çelik, Şubat Yolcusu-Attilâ İlhan'ın Şiiri (1998).

Kullanıcı Yorumları

Yorum Yap

Giriş yapmak için lütfen tıklayınız.